تأثیر احساس گناه والدین بر سلامت روان فرزندان
تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۹۹۲۳۲
بهعنوان والدین، آیا گاهی اوقات احساس میکنید که بهاندازه کافی برای فرزندتان خوب نبودهاید؟ آیا از اینکه فرزندتان را ترک میکنید و سرکار میروید، احساس گناه میکنید؟ آیا خودتان را با والدین دیگری که به نظر میرسد همهچیز برای فرزندشان فراهم میکنند، مقایسه میکنید و آرزو میکنید کهای کاش مثل آنها بودید؟ آیا تابهحال به خاطر رفتار فرزندتان یا تنبیه او احساس گناه کردهاید و همچنان خودتان را سرزنش میکنید؟ اینها احساساتی است که بسیاری از والدین به دلیل عشق و علاقه به فرزندشان، با آنها دستوپنجه نرم میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
درواقع، والدین به دلیل علاقه به فرزندشان از اینکه والد مناسبی برای او نباشند، میترسند. به گفته دکتر ناهید کرمی، روانشناس کودک و نوجوان و مدرس دانشگاه، احساس گناه والدین تا حدی طبیعی است اما والدین باید مراقب باشند که درگیر شدن با این احساس میتواند آنها را از شیوه تربیتی سالم دور کند و آسیبهای مخربی را به دنبال داشته باشد.
برخی والدین بیشتر دچار احساس گناه میشوند
همه افراد ممکن است در مورد مسئولیتها و وظایف خاصی که به عهدهدارند ضعفهایی را در خود احساس کنند و درمقاطعی فکر کنند که وظایف خودشان را به خوبی انجام ندادهاند و درنتیجه، احساس گناه کنند. یکی از این موارد، احساس گناهی است که درصد بالایی از والدین این حس را تجربه میکنند و شاید مقطعی درگیر این حس شوند.
اگرچه درصد بالایی از والدین این حس را تجربه میکنند اما دکتر کرمی میگوید که برخی والدین بیشتر دچار احساس گناه میشوند: «والدینی که وسواس فکری زیادی دارند یا چالش ذهنی بالایی در اصول تربیتی فرزندشان را تجربه میکنند، بیشتر دچار احساس گناه میشوند. این دسته والدین، تربیت و رشد کودکان را کمالگرایانه بررسی میکنند و آن را بسیار دشوار و سخت میانگارند. همچنین والدینی که همیشه دلایل مشکلات زندگیشان را ضعف فرزند پروری والدین خودشان میدانند و تلاش میکنند که بهترین باشند و الگویی از والدین خود در تربیت فرزندشان برندارند نیز احتمالاً در تربیت فرزندشان بیشتر دچار احساس گناه میشوند.»
این روانشناس ادامه میدهد: «دسته دیگر، والدینی هستند که اضطراب بالایی دارند و همیشه منتظر و گوشبهزنگ اتفاقات و بحرانهای غیرمنتظره هستند.»
کرمی یکی دیگر از دلایل احساس گناه در والدین را مقایسه با سایر والدین در رسانههای اجتماعی و اشباع از توصیهها و اطلاعات زیاد میداند و میگوید: «این روزها شبکههای اجتماعی به یک مورد قدرتمند در ورودی اطلاعات برای عموم مردم تبدیلشده است. گاهی افراد در گروههای عمومی یا خصوصی مطالبی را در مورد کودکان، فرزند پروری، اصول تربیتی، کلاسهای آموزشی متفاوت برای فرزندان، تفریحات بچهها و... به اشتراک میگذارند که والدین مضطرب، بامطالعه این مطالب شاید احساس کنند که در مورد فرزند خود کوتاهی کرده و والدین کافی نبودهاند لذا احساس گناه در آنها تشدید شده و سبب احساس شرم یا عذاب وجدان در آنها میشود.»
او توصیه میکند: «والدین باید بهطور مستقل در مورد کافی و خوب بودن خودشان تصمیم بگیرند و با دیدن تصاویری که گاهی ممکن است تاحدی ساختگی باشد، تحت تاثیرقرارنگیرند و خود را سرزنش نکنند.»
احساس گناهِ بیشازحد مخرب است
کرمی احساس گناه در حد اعتدال را لازم و ضروری میداند و میگوید: «خیلی از والدین ممکن است احساس گناه را بارها و بارها در مورد فرزندشان تجربه کنند؛ تا وقتیکه این تجربه عملکرد والدین را تحتالشعاع قرار نداده و باعث دقت بیشتر آنها در مسائل مربوط به فرزندشان شود، لازم و ضروری است.»
احساس گناه بیشازحد والدین مخرب است: «برخی والدین به دلیل احساس گناه بیشازحد ممکن است به خواستههای فرزندان بیشازاندازه بها دهند و آنها را برآورده کنند، در این صورت فرزندان احساس ناکامی را تجربه نمیکنند و در جوانی و بزرگسالی افرادی با اعتمادبهنفس پایین خواهند بود یا احساس ناامنی میکنند و در تعامل با افراد جامعه دچار مشکل میشوند.»
«برخی والدینی که بیشازحد احساس گناه یا عذاب وجدان دارند، نمیتوانند تصمیمات صحیح در مورد فرزند خود بگیرند و شاید آسیبهای زیادی را در زندگی خود و فرزندان به وجود آورند و باعث شوند که فرزندانشان ازنظر سلامت روان دچار آسیب شوند.»
برخی عوامل باعث تشدید احساس گناه میشود
کرمی، عدم کنترل احساس گناه را عاملی در تشدید این حس میداند و میگوید: «اگر والدین نتوانند احساس گناه را در خود کنترل کنند، در برقراری تعامل مثبت با فرزندان ناتوان خواهند شد. این دسته والدین، هرروز شاهد فاصله گرفتن فرزندان از خود هستند و توانایی کنترل فرزندان و آموزش مهارتهای صحیح برای زندگی آنها را ندارند؛ درنتیجه این حس در آنها بیشتر خواهد شد و عملکرد زندگی آنها را بهشدت کاهش خواهد داد.»
این روانشناس ادامه میدهد: «والدینی که درگیر اختلالات روانی هستند و نه خود توانایی از بردن این مشکلات را داشته و نه از مشاور و روانشناس کمک گرفتهاند نیز میتوانند باعث تشدید احساس گناه در خود شوند.»
در این موارد احساس گناه را باید جدی گرفت
به گفته کرمی، احساس گناه والدین معمولاً در چند ماه اول بعد از تولد فرزند اول آنها وجود دارد و پس از مدتی برطرف میشود اما اگر این احساس از بین نرود، مخرب خواهد بود چراکه والدین دچار وسواس یا اضطراب میشوند و اثر مخرب آن، در تمامی مراحل زندگی خود و فرزندان بهصورت زنجیرهای معیوب زندگی آنها را دچار مشکل و آسیب خواهد کرد.
اگرچه احساس گناه والدین طبیعی است، اما زمانی که اجازه دهید این احساس گناه بر افکار و تصمیمات شما غلبه کند، ناسالم میشود. او میگوید: «زمانی که والدین توان انجام مسئولیتها و وظایف روزمره خود و فرزندان را ندارند و آنقدر خود را ناتوان میبینند که در انجام کوچکترین کارها و تصمیمات مستأصل میشوند، این احساس خطرناک میشود و باید آن را جدی بگیرند و به روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنند تا قادر به حل این مشکلات یا تضعیف این احساس شوند.»
بر احساس گناه خود غلبه کنید
کرمی در توصیهای به والدین میگوید: «والدین باید بدانند که هیچکدام از ما کامل نیستیم و در موارد گوناگون ضعفهایی در انجام وظایف و مسئولیتهایمان خواهیم داشت، مهم این است که ارزش هدفهای خود در تربیت و رشد کودکانمان را بدانیم و ارزیابی صحیح و مثبتی از خود داشته باشیم.»
او تأکید میکند: «والدین باید با افرادی تعامل داشته باشند که حس عذاب وجدان را در آنها به وجود نیاورند و آنها را قضاوت نکنند و درنهایت این خود آنها باشند که برای نحوه برخورد با فرزندانشان و برآوردن خواستههای آنان تصمیم میگیرند؛ در این صورت والدین می توانند از احساس گناه پیشگیری یا آن را رفع نمایند.»
منبع: ایرنا
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: فرزندان والدین احساس گناه والدین احساس گناه احساس گناه برخی والدین بیش ازحد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۹۹۲۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعلام نتایج پایش سلامت روان ایرانی ها/ رتبه افسردگی در کشور
به گزارش خبرگزاری مهر، حامد مصلحی افزود: مهمترین استاندارد ما پیمایش ملی سلامت روان است که ۱۰ سال یکبار بررسی میشود که پژوهش بسیار سنگین و پُر هزینهای است که با نمونه گیری گسترده در کشور در سال ۱۴۰۱ به نتیجه رسیده و سال ۱۴۰۲ تحلیل دادههای آن انجام شده است.
وی در پاسخ به این سوال که نتایج پیمایش ملی سلامت روان چه زمانی منتشر میشود، گفت: ما امیدواریم که بتوانیم این پژوهش را اوایل تابستان به نتیجه قطعی برسانیم و چون انتشار بین المللی خواهد داشت در کشور هم اعلام خواهیم کرد و با انتشار آن میتوانیم آمار دقیق افسردگی و دیگر اختلالات روانی را به طور رسمی اعلام کنیم.
مدیرکل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت افزود: آنچه را اکنون به طور قطعی میتوان عنوان کرد این است که بار بیماری افسردگی به تنهایی دومین رتبه را در بار بیماریهای بعد از بیماریهای اسکلتی عضلانی در کشور دارد و وقتی بار بیماری افسردگی با اختلالات اضطرابی که در رتبه ششم بار بیماریهای کشور است، جمع شود؛ این دو بیماری در مجموع بار بیماریهای روانی را در کشور به خود اختصاص میدهند که این موضوع نیاز به یک تمرکز ویژه دارد.
مصلحی با بیان اینکه وضعیتهای جهانی بر اساس مرزهای جغرافیایی و سیاسی تقسیم نمیشوند بلکه بر اساس فرهنگها تقسیم میشوند، افزود: به طور مثال در خصوص آسیب روزافزون و بسیار جدی مثل مساله خودکشی در همه کشورهای جهان از جمله کشور ما در حال افزایش است، اما به کشورهای اسلامی که میرسد ناگهان میبینیم که یک اختلاف معناداری در میزانش هست، رشدش شبیه هم است، اما اگر آنجا ۱۶ در صد هزار است اینجا حدود ۶ تا ۷ در صد هزار نفر است و علتش این است که اینجا باورهای مذهبی و عقاید دینی به عنوان عامل محافظت کنندهای است که ممکن است فرد آرزوی پایان زندگی کند، اما اقدام را به تأخیر میاندازد. در منطقه ما گزارشها به نحوی است که به طور جدی ما را مستثنی از کل دنیا نمیکند.
وی ادامه داد: وضعیت سلامت روان ما مثل سایر کشورهای دنیا نیاز به مداخله و ورود جدی دارد، اما در عین حال باید با شاخصهای یکسانی کشورها را با هم مقایسه کرد، چراکه ممکن است گزارشی بر اساس ملاکهای سبک زندگی و کیفیت زندگی باشد که این یک عددی در میآید که باید با کشورهای دیگر مقایسه کرد، اما ممکن است گزارشی مثل پیمایش ملی سلامت روان بر اساس اختلالات متعدد و اختلالات خفیف و شدید و متوسط باشد که دادههای جهانی دقیقاً مبتنی بر این سنجه نیست، بنابراین برای آنکه ما وضعیت را به درستی بفهمیم نیاز داریم که وضعیت کشورمان را با یک مقیاس واحدی با کشورهای مختلف دنیا بفهمیم به همین خاطر ما باید گزارشهای سازمان جهانی بهداشت را مورد تاکید بیشتری قرار دهیم.
مدیرکل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، با عنوان این مطلب که مسئولان کشور ما به خصوص مسئولان وزارت بهداشت باید در خصوص سلامت روان جامعه و افراد اهتمام کامل داشته باشند، گفت: در چهار سطح باید از عوامل خطر سلامت روانی اجتماعی جلوگیری کرد؛ اول، سطح حاکمیتی با توزیع متوازن ثروت و رفع تبعیضها؛ دوم، سطح مردمی با مشارکت فعال در جلوگیری از عوامل خطر؛ سوم، در سطح خانواده با آموزش مهارتهای زندگی و فرزند پروری و چهارم، سطح فردی با انتخابهای بازدارنده به جای انتخابهای پرخطر است.
مصلحی با بیان اینکه توجه به سلامت روان با تحت پوشش بیمه قرار دادن خدمات این حوزه در دستور کار وزارت بهداشت قرار دارد، افزود: برای نخستین بار یک روز از هفته سلامت، با هدف توجه دادن جامعه و مسئولان به اهمیت سلامت روان به نام «سلامت خانواده؛ سلامت روانی و اجتماعی» نامگذاری شد.
وی با بیان اینکه افزایش تعداد مراکز سراج به منظور افزایش دسترسی افراد به خدمات سلامت روان از جمله مهمترین برنامههای وزارت بهداشت است، گفت: اعتبارات حوزه سلامت روان به ۵ برابر افزایش پیدا کرد ما برنامهای به عنوان سراج (سلامت روانی اجتماعی) داشتیم، مراکزی که خدمات رایگان سلامت روانی اجتماعی طولانی مدتی را ارائه میدهند، این مراکز در گذشته ۲۳ مرکز بود در ۶ ماه گذشته ما تعهد ایجاد ۱۰۰ مرکز را از وزارت بهداشت داشتیم که تا الان تا ۳ برابر افزایش پیدا کرده و تا ماههای آینده به ۱۰۰ مرکز افزایش مییابد.
کد خبر 6088257 حبیب احسنی پور